پیشنهاد و مشارکت
پیشنهادهای کارکنان، فرصتی باارزش برای برقراری نوعی ارتباط دوطرفه در محیط کار و نیز توسعه و افزایش مهارتهای فردی آنهاست.
نظام پیشنهادها گام نخست مشارکت کارکنان در تصمیمسازی و مدیریت واحدهای سازمانی است که بهعنوان زمینهساز و بستر استانداردهای جهانی فعالیت مدیریتی هر سازمان قرار گرفته است. با توجه به اینکه در جهان متمدن ارتقا و تعالی سازمانها و ماندگاری آنان بر اساس رقابت شکل میپذیرد، سازمانهایی گوی سبقت را از دیگران میربایند که بتوانند از افکار و ایدههای همه دستاندرکاران سازمان خود به نحو مطلوب بهره برده و آنها را به منصه بروز و ظهور برسانند.
پرداختن به «خیر» و «اصلاح» در فرد و جامعه در همه امور زندگانی بشر از اصول مسلمی است که نسبت به سبقت گرفتن در آنها تأکید شده است. بر این اساس ماندگاری و پیشرفت در جوامع امروزین و پایداری بر ارزشهای اسلامی ایجاب میکند که با مسئولیت هر چه تمامتر نسبت به گردش کار زندگی جمعیمان حساس باشیم و با استفاده از استعدادها و توان خویش در بهبود مستمر آن بکوشیم.
پیشنهاد چیست؟
در تعریف پیشنهاد به نو بودن فکر و ایده و ایجاد سود و صرفه برای سازمان بهعنوان دو عنصر جامعه تکیه میگردد. ضمناً یادآوری میشود که شایسته است پیشنهاد در برنامه سازمان وجود نداشته باشد، تکراری نباشد و جزو شرح وظایف سازمانی پیشنهاددهنده نیز نباشد. این عناصر مانع و ممیز تعریف پیشنهاد شناخته میشود. نو بودن ایده و فکر صرفاً نو بودن به تماممعنی نیست بلکه شامل مواردی نیز میشود که فکری قبلاً مطرح شده اما اجرا نشده باشد و به فراموشی سپرده شده است. بنابراین «احیای آن فکر» ایده نو به حساب میآید و اینکه پیشنهاد در برنامه استراتژیک سازمان و در دستور کار سازمان نباشد و متروک مانده باشد مانع پذیش آن نیست. تکراری نبودن به این معنی است که پیشنهاد ارائه شده عیناً مطابق پیشنهاد دیگری که قبلاً مطرح و ثبت شده نباشد و حق با کسی است که قبلاً آن پیشنهاد را ثبت کرده است. عدم مطابقت دو پیشنهاد تنها در موضوع نیست بلکه تمامی اجزای و ارکان تشکیلدهنده پیشنهادها نباید مطابق یکدیگر باشند.
تعریفهای مشارکت:
1- پیوندی دوسویه، سازنده و سودمند میان دو تن یا بیشتر از دو تن؛
2- فراهمآوردن و گستردن بستر نقد مشترک برای یافتن هدفهای مشترک؛
3- دخالتدادن و درگیرشدن مردم در فراگردهای تصمیمگیری اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که بر سرنوشت آنان اثر میگذارد. (تعریف از سازمان ملل متحد)؛
مشارکت در تبیین تازه:
1- گوش دادن به سخن دیگران، به ویژه زیردستان؛
2- فراهم آوردن احساس مالکیت در اندیشه و فرآورده؛
3- درهم شکستن فرهنگ سکوت و خاموشی؛
فواید اسلامی نظام مشارکت عبارت است از:
1- کارها با فکر، تدبر و معرفت بیشتر صورت میپذیرد؛
2- کارکنان علاوه بر بازو، فکر خویش را نیز بکار میگیرند که ارزش وجودی فکر در نظام اسلامی واضح است؛
3- واژه «شکر» مصداق پیدا کرده و کارکنان از تمامی استعدادهای وجودی خویش خصوصاً عقل، فهم و فکر استفاده بهینه میکنند؛
4- عنصر تشکر از هر نوآوری و خدمت بهتر نقش محوری خواهد داشت؛
5- به سفارش «نظم امرکم» عمل شده و سازمان دارای هماهنگی فوقالعاده برای تأمین هدف مشترک سازمانی خواهد شد؛
6- کارکنان از تساوی «من ساوی یوماه فهو مغبون» پرهیز کرده و دائماً رو به تعالی حرکت میکنند؛
7- انظباط و قانونمداری در سازمان فزونتر و مقبولتر میشود؛
8- از «تبذیر» یا ریختو پاش جلوگیری به عمل میآید؛
9- از «اسراف» یا ترکیب بد اجزاء ممانعت بیشتری میشود؛
10-امر به معروف و نهی از منکر بهتر و سریعتر انجام میگیرد و درون ساختار سازمان نهادینه میگردد؛
11-کارها از دنیوی بودن و شکل رفرمیستی داشتن خارج و مغزدار شده و رنگ اخروی به خود میگیرد؛